Fonte: This isn't happiness
Xa sabedes que a nosa lingua está emparentada con outras como o francés, o italiano, o rumano... e que todas elas proceden do latín. Pero aparte desta relación tan cercana, tamén está emparentada cun montón de linguas que se falan en Asia e Europa; todas elas teñen un antepasado común, que se soe chamar "indoeuropeo" (falábase uns 5000 anos antes de Cristo). A familia das linguas indoeuropeas é a maís grande do mundo: inclúe 150 linguas faladas por 3200 millóns de persoas (case a metade da poboación mundial).
Como sabemos isto? Hai algunhas palabras básicas (os números baixos, os nomes dos membros da familia...) que son relativamente parecidas en todas estas linguas e que foron aínda máis parecidas hai moitos, moitos anos. O indoeuropeo divídiuse en varias ramas con características comúns, e de cada unha delas xurdiron varias linguas, como podedes ver na ilustración que abre esta entada. Como exemplo, aquí tedes os números do 1 ó 10 nas versións máis antiguas destas ramas:
| proto-IE | PROTO- GERMÁNICO |
latín | PROTO- CELTA |
PROTO- BÁLTICO |
antiguo eslavo |
PROTO- ALBANÉS |
PROTO- INDOIRANIO |
PROTO- ANATOLIO |
PROTO- GRIEGO |
PROTO- ARMENIO |
PROTO- TOCARIO |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | *oynos | *ainaz | ūnus | *oinos | *oīns | jedĭnŭ | *(ai)ɲa | *aiwas | *ānt | *hemei- | *mik | *ṣēs |
| 2 | *dwō | *twai | duō | *dwei | *dw(ā)i | dŭva | *dui | *dwā | *dā- | *dwō | *tgu | *wu |
| 3 | *treyes | *θreiz | trēs | *treis | *trijas | trĭje | *tre(ye) | *trayas | *tri- | *tri | *erek' | *treyɨ |
| 4 | *kʷetwor- | *fiθwor | quattuor | *kʷetwar- | *keturi | četyre | *katur | *ćatwaras | *mewi- | *qettar- | *ć'eyork' | *śɨtwerɨ |
| 5 | *penkʷe | *fimf- | quinque | *kʷenkʷe | *penki | pętĭ | *penće | *panća | *panku | *pente | *pink | *pɨnśɨ |
| 6 | *sweks | *seks | sex | *sweχ | *sweši | šestĭ | *skes- | *swaćs | *hweks | *hweć' | *ṣɨks | |
| 7 | *septm | *sibun | septem | *seχtan | *septīni | sedmĭ | *septa- | *sapta | *hepta | *hewt'm | *šɨptɨ | |
| 8 | *h3oktō | *ahtō | octō | *oχtū | *aštōni | osmĭ | *(ak)te- | *aštā | *haktau | *oktō | *ut' | *oktɨ |
| 9 | *newn | *niwun | novem | *nawan | *newīni | devętĭ | *nan- | *nawa | *nu- | *ennewa | *inn | *ñɨwɨ |
| 10 | *deḱm | *tehun | decem | *dekam | *dešīmt- | desętĭ | *ðeć- | *daća | *deka | *desm | *śɨkɨ |
(as verbas precedidas de asterisco son reconstrucións ou hipóteses de como serían naquela época)
Esta é a distribución actual das linguas de orixe indoeuropea en Eurasia, coas ramas en distintas cores:
 |
| «Indo-European branches map» de Hayden120. Oxford University Press. New York 1992. |
Ningún comentario:
Publicar un comentario